صفحه اصلياخبارمقالاتچند رسانه ایگزارش تصویریجشنواره عباس زمان
جمعه ١٠ فروردين ١٤٠٣
آخرین اخبار
هفتمین جشنواره تئاتر منطقه ای مشگین شهر با معرفی برگزیدگان به کار خود پایان داد.
دشمنان این کشور در صدد تسلط بر منابع کشور هستند و با استقلال ما مخالفد
نوجه فرهنگ در دولت مردمی و انقلابی مورد انتظار مردم و رهبری است
دشمن با دوقطبی سازی سعی در انشقاق جامعه متحد اسلامی دارند
سیاست کلی شورای عالی انقلاب فرهنگی تقویت شوراهای فرهنگ عمومی شهرستان هاست
قرارگاه فرهنگی محرومیت زدایی در جهت اجرای عدالت فرهنگی در شهرستان های کشور راه اندازی شده است
رخی شایعه کردند که ایران می‌خواهد با جمهوری آذربایجان بجنگد؛ این ناجوانمردانه‌ترین تهمت به ایران است
ضرورت جهاد تبیین و رصد مسائل فرهنگی شهرستان ، ارائه راهکارهای عملی با محوریت گام دوم انقلاب اسلامی
استکبار جهانی با راه اندازی جنگ تمام عیار ترکیبی به مقابله با نظام اسلامی ایران برخاسته است.
رخشش هنرمندان تئاتر مشگین شهر در ششمین جشنواره منطقه ای تئاتر افراد دارای معلولیت (طلوع) زنجان، با نمایش عاقبت پس انداز
اخبار > تحلیلی بر تغییر رویکرد سیاست خارجی آذربایجان در قبال ایران و روسیه


کد خبر: ٥١٦ تاریخ انتشار:چهارشنبه ١٥ فروردين ١٣٩٧ | ٠٩:٠٠ تعداد بازدید: ...

تحلیلی بر تغییر رویکرد سیاست خارجی آذربایجان در قبال ایران و روسیه

در کنار توسعه روابط ایران و آذربایجان روابط آذربایجان و روسیه نیز در حال توسعه است.

دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور ایران بنا به دعوت همتای آذری خویش در مورخه ۸ فروردین ماه به باکو سفر کرد. در این سفر هشت سند همکاری بین ایران و آذربایجان به امضاء رسید. علاوه بر این، در حاشیه این سفر پروژه ریلی آستارا-آستارا و نیز خط تولید مشترک خودرو در منطقه نفتچالای آذربایجان به افتتاح رسید. با روی کار آمدن دولت یازدهم روابط دوجانبه ایران و آذربایجان که دچار تنش شده بود، در مسیر توسعه قرار گرفته است و روسای جمهور دو کشور چندین بار در تهران و باکو دیدار کرده اند. در راستای خواست دولت های ایران و آذربایجان،حجم مبادلات تجاری دو کشور در سالهای اخیر رشد یافته است. حجم مبادلات تجاری ایران و آذربایجان در سال ۲۰۱۵ میلادی برابر با ۸۶٫۴۷ میلیون دلار بود که میزان واردات آذربایجان از ایران برابر با ۶۴٫۴۱ میلیون دلار و صادرات آذربایجان به ایران نیز برابر با ۲۲٫۰۷ میلیون دلار بوده است. اما در سال ۲۰۱۶ میلادی حجم مبادلات تجاری ایران و آذربایجان برابر با ۱۳۷٫۶۵ میلیون دلار است که میزان واردات آذربایجان از ایران برابر با ۱۰۲٫۷۴ میلیون دلار و صادرات آذربایجان به ایران نیز برابر با ۳۴٫۹۱ میلیون دلار می باشد. در سال ۲۰۱۶ میلادی در مقایسه با سال قبل از آن حجم مبادلات تجاری دو کشور ۵۹٫۱۹ درصد ، میزان واردات آذری ها از ایران ۵۹٫۵۲ درصد و میزان صادرات آذری ها به ایران نیز ۵۸٫۲۲ درصد افزایش یافته است.

در کنار توسعه روابط ایران و آذربایجان روابط آذربایجان و روسیه نیز در حال توسعه است.

میزان مراودات تجاری این دو کشور در سال ­های اخیر افزایش یافته و از حدود ۲۰۰ میلیون دلار سال ۲۰۰۱ میلادی به بالای ۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ میلادی رسیده است و در حوزه نظامی از سال ۲۰۱۱ میلادی به بعد تاکنون حدود ۴ میلیارد دلار موافقتنامه ­های همکاری نظامی بین دو کشور منعقد شده است. در کنار همکاری های اقتصادی، آذربایجان در راستای افزایش همکاری های امنیتی با ایران و روسیه نیز گام های مهمی برداشته است و در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میلادی روسای جمهور ایران، آذربایجان و روسیه در راستای مبارزه مشترک با تروریسم دو نشست مشترک در باکو و تهران برگزار کرده اند. توسعه روابط آذربایجان با ایران و روسیه که مخالف توسعه نفوذ غرب در منطقه قفقاز جنوبی هستند، این سوال را پیش می آورد که چه متغیرهایی آذربایجان را به سمت ایران و روسیه سوق داده است؟

الف) عامل سیاسی

آذربایجان که در نتیجه جنگ قره باغ کوهستانی بیست درصد از خاک خویش را از دست داده است، امیدوار بود که آمریکا و اتحادیه اروپا برای بازپس گیری اراضی اشغالی به باکو یاری رسانند، ولی نه تنها این اتفاق نیافتاده است بلکه آذربایجان شاهد کمک های مالی غرب به تجزیه طلبان ارمنی هم می باشد. اکنون مقامات باکو به این نتیجه رسیده اند که حضور کشورهای منطقه ایی همچون ایران و ترکیه در کنار نقش محوری روسیه می تواند به فرآیند حل و فصل صلح آمیز مناقشه قره باغ کوهستانی کمک کند. از سوی دیگر دولت باکو از مواضع نهادهای حقوق بشری کشورهای اروپایی و آمریکا که به ­طور مداوم نظام سیاسی اقتدارگرایی، وضعیت نامطلوب حقوق بشر و عدم آزادی های سیاسی این کشور را مورد انتقاد قرار می­ دهند، ناراضی است. این عامل نیز در کنار موضوع مناقشه قره باغ کوهستانی از علل نزدیک شدن آذربایجان به ایران و روسیه ارزیابی می شود.

ب) عامل اقتصادی

کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی که باعث مشکلات اقتصادی برای آذربایجان در سالهای اخیر گردید، باعث شد تا باکو برای جلوگیری از تحت الشعاع قرار گرفتن نوسانات قیمت نفت در بازارهای جهانی بر اقتصاد این کشور دست به اتخاذ برخی سیاست های اقتصادی در این کشور بزند. جذب سرمایه گذاری خارجی، توجه به بخش توریسم و تکمیل دالان ریلی شمال-جنوب در این راستا ارزیابی می شود.

ج) عامل امنیتی

در زمان آغاز بحران داعش در سوریه و عراق بسیاری از اتباع آذربایجان که تحت تعلیمات و اندیشه های سلفی و وهابیت بودند، برای پیوستن به داعش عازم این کشورها شدند. در ابتدا دولت الهام علی یف توجهی به پیوستن اتباع خود به گروه های تروریستی نداشت اما با گذشت زمان و تهدید شدن حاکمیت آذربایجان از سوی گروه های تروریستی، دولت این کشور احساس خطر کرده و تدابیری را جهت جلوگیری از پیوستن اتباع خود به این گروه ها اتخاذ کرد. با طولانی تر شدن بحران و عدم تحقق وعده های تو خالی که برای جذب این افراد داده بودند، اشتیاق آذری‌ها  جهت بازگشت به کشورشان افزایش پیدا کرده و اکنون پرونده تعدادی از تروریست‌ های آذری که بعد از بازگشت به آذربایجان بازداشت‌ شده ‌اند در دادگاه جنایات سنگین باکو در جریان است. دولت باکو اکنون نیک می داند که بدون شکل گیری همکاری های منطقه ایی امکان مبارزه با تروریسم وجود نخواهد داشت. بنابراین آذربایجان اولین نشست سه جانبه روسای جمهور آذربایجان، ایران و روسیه را در سال ۲۰۱۶ میلادی برگزار نمود و دومین نشست نیز در سال ۲۰۱۷ میلادی در تهران برگزار شد که هدف اصلی این نشست ها نیز هماهنگی این سه کشور در مبارزه با تروریسم عنوان شده است.

با کنار هم قرار دادن عوامل فوق الذکر می توان به این نتیجه رسید که سیاست خارجی متوازن آذربایجان به سمت اولویت دهی به ایران و روسیه تغییر یافته است. با این شرایط امکان پیوستن ایران و آذربایجان به اتحادیه گمرکی اوراسیا و پیوستن آذربایجان به سازمان امنیت دسته جمعی وجود دارد.

علی حیدری منور-دانشجوی دکتری علوم سیاسی

نظرات بینندگان
این خبر فاقد نظر می باشد
نظر شما
نام :
ایمیل : 
*نظرات :
متن تصویر:
 





تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به موسسه هویت و مهدویت مشگین شهر  است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

((طراح  : صفری ))