مدیر « موسسه نسخ خطی ­» آکادمی ملی علوم جمهوری آذربایجان گفت با پیگیری مستمر خانم مهربان علی اوا، رییس «بنیاد حیدر علی اف» ،«موسیقی مقامی آذربایجان» به ثبت جهانی رسید.

به نقل از خبرگزاري رسمي آذرتاج ، همايش « علم موسيقي مقامي آذربايجان: واقعيات و چشم اندازها» در حاشيه پنجمين جشنواره بين المللي موسيقي مقامي با نام « دنياي مقام» ( دنياي موسيقي مقامي) در شهر گنجه برگزار شد.
در اين همايش نمايندگاني از ترکيه، مولداوي ، لهستان ، ايران ، عراق، ازبکستان ، اردن، مجارستان ، کانادا، مصر، سوريه، تاجيکستان، ازبکستان ، مراکش ، گرجستان، هند، اسراييل و موسيقي دان ها و کارشناسان برجسته موسيقي مقامي جمهوري آذربايجان حضور داشتند.
تيمور کريم لو، مدير «موسسه نسخ خطي» آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان گفت : « گنجه، مرکز علم و فرهنگ و هنر شرق و آذربايجان بوده است و در اين شهر شمار زيادي از عابدان و موسيقي دانان و خوانندگان به شهرت رسيدند.

نظامي گنجوي در منظومه «گنجينه اسرار» در «خمسه» در وصف استعداد شاعرانه خود تاکيد کرده است که خوانندگان در تمامي قصرهاي شرق ، با غزل هاي او آواز مقامي مي خوانند. اين شاعر بزرگ در آثار بعدي اش بخصوص در منظومه « هفت زيبا » ( هفت پيکر ) به هنگام سخن گفتن درباره قصر «خاورنک» (؟) ، بهرام گور ، شاه ساساني را در مجلس موسيقي در ميان زيبا روياني که از هفت اقليم جهان آورده شده اند، ترسيم کرده و از آلات موسيقي بادي، سيمي و ضربي که در آنجا نواخته مي شد، نام برده است. به اين ترتيب، در خمسه نظامي گنجوي ، 40 آلت موسيقي که در آذربايجان آن زمان ( ايران آن زمان ) به کار مي رفت، نام برده شده است. مهستي گنجوي، نخستين شاعره آذربايجان ( در جمهوري آذربايجان با تحريف تاريخ، نام ايران را حذف و بجاي آن آذربايجان مي نويسند) نيز به موازات اينکه خانمي عالم و باسواد و فيلسوف در آن دوره بود، نواختن با بسياري از آلات موسيقي از جمله چنگ، عود، ني و رباب را بطور کامل بلد بود. »
تيمور کريم لو با تاکيد بر اهميت شناساندن موسيقي مقامي به دنيا گفت : « با کمک مستمر مهربان علي اوا، معاون اول رييس جمهوري و رييس بنياد حيدر علي اف، موسيقي مقامي آذربايجان» به ثبت جهاني رسيده و به بخشي از فرهنگ بشري تبديل شده است. در نتيجه طرح هاي داخلي و بين المللي با حمايت مهربان علي اوا ، موسيقي مقامي آذربايجان در ميان نمونه هاي ادبيات شفاهي دنيا جايگاه ويژه اي يافته است. به اين ترتيب، نه تنها موسيقي آذربايجان، بلکه ميراث مدني و تاريخ ، ادبيات و هنر و فرهنگ آذربايجان ، قله هاي مرتفع را فتح کرده است. »
در اين همايش، «يانوش شيپوش» موسيقي شناس مجارستاني نيز درباره موسيقي مردمي آذربايجان و پيوندهايش با مجارستان و آناتولي سخنراني کرد.
همچنين «گوزل سايفوللينانين» ، پژوهشگر هلندي عضو «شوراي گروه هاي موسيقي کشورهاي ترک زبان» و شماري از اعضاي هيات علمي آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان درباره ژانرهاي موسيقي مردمي آذربايجان و جهات مختلف تفکر موسيقائي ملي، جهات حرفه اي و غيرحرفه اي خلاقيت موسيقي مردمي، ترانه هاي مردمي ، آواهاي موسيقي عاشقي و مقامي و…. سخنراني کردند.